Niedoczynność tarczycy – objawy, diagnostyka i leczenie

Totalnie nie kupuję rady “mniej wiesz, lepiej śpisz” w kontekście zdrowia. Zamiast czekać na silne objawy pogarszające jakość życia, wolę badać się regularnie i w razie potrzeby – przeciwdziałać. Dzięki temu podejściu udało mi się wykryć (lekką, bo lekką, ale jednak) niedoczynność tarczycy, zanim zaczęła dawać naprawdę uprzykrzające codzienność objawy. 

Zapraszam na wpis o pierwszych krokach w niedoczynności tarczycy, który powstał we współpracy z Diagnostyką. W ramach tej współpracy można skorzystać z kodu MONIKA15 obniżającego ceny pakietów badań o 15%: tarczycowy rozszerzony i ogólny dla kobiet .

Niedoczynność tarczycy – objawy

Jeśli usłyszysz, że Twoja bliska koleżanka mówi “nie wiem, czemu nagle…”

• włosy wypadają mi garściami, 
• śpię i śpię, a wyspać się nie mogę, 
• zrobiłam się bardziej podatna na stres, ciężej mi się zrelaksować, a pamięć złotej rybki,
• tak mi zimno,
• niby wszystko u mnie dobrze, a libido jakieś takie nie moje, 
• wkurza mnie to zatrzymywanie wody, nie wiem czemu nagle tak puchnę!
• przytyłam 2-3 kilogramy, a jem i ruszam się tyle samo, 
• mam zaparcia, brzuch jak balon!
• co ta skóra jakaś taka szara, sucha, łuszcząca – już nawet peelingi i balsamy średnio działają.

… wyślij ją na badania w kierunku niedoczynności tarczycy. 

A jeśli czytając powyższe punkty pomyślałaś “to o mnie” – nie odkładaj siebie na później! 

Świat byłby lepszym miejscem, gdybyśmy traktowały siebie same tak, jak nasze najlepsze przyjaciółki. 

Diagnostyka niedoczynności tarczycy

Interpretacja wyników badań w kierunku niedoczynności tarczycy na własną rękę jest kiepskim pomysłem. Nie wystarczy sprawdzenie, czy “wynik TSH mieści się w widełkach” (czy raczej w widłach – to naprawdę szerokie zakresy), dobrze jest ocenić pracę tarczycy w szerszym ujęciu, czym zajmuje się lekarz endokrynolog. Jeśli podejrzewasz u siebie niedoczynność tarczycy i umawiasz się do endokrynologa prywatnie, warto zrobić podstawowe badania przed wizytą:

• TSH + FT4 + anty-TPO + anty-TG – podstawowe badania, które warto zrobić, gdy podejrzewasz u siebie niedoczynność tarczycy i/lub zapalenie tarczycy typu Hashimoto.
  • zależnie od wyników badań lekarz może zlecić dodatkowo USG tarczycy – jeśli w Twojej okolicy jest większy wybór lekarzy specjalistów, wybierz gabinet, w którym wykonuje się USG tarczycy (wówczas interpretacja wyników badań jak i USG, odbędą się w czasie jednej wizyty) 
  • W zależności od potrzeb możesz wykupić pojedyncze badania: TSH, FT4, anty-TPO, anty-TG, ale te i dodatkowe znajdziesz w pakiecie tarczycowym rozszerzonym w e-Sklepie Diagnostyki. Z kodem MONIKA15 można kupić cały pakiet w cenie obniżonej o 15% (do 31.05.2022 r.). Badania z zestawu wykonasz w Punkcie Pobrań w Twojej okolicy, a wyniki odbierzesz wygodnie przez Internet;
• Jakie badania warto zrobić dodatkowo?
  • w niektórych przypadkach lekarz zaleci pogłębienie badań np. e-pakiet badań tarczycowych , 
  • jeśli chcesz poszerzyć podstawowe badania (TSH, FT4, anty-tpo) na własną rękę, bardziej przyda się rutynowe sprawdzenie:
    • morfologii, 
    • witaminy D, 
    • pełnego lipidogramu, 
    • poziomu glukozy we krwi, 
    • insulinemii,
    • ferrytyny. 
  • te i więcej badań w korzystnej cenie znajdziesz w e-Pakiecie dla kobiet, który dostępny jest 15% taniej z kodem MONIKA15 (do 31.05.2022 r.).
• TSH – badanie, które warto robić przesiewowo raz do roku w ramach profilaktyki (nawet, gdy nie odczuwasz objawów niedoczynności tarczycy)
  • wynik badania poziomu TSH warto skonsultować lekarzem – normy są różne w zależności od wieku, planowanej ciąży, trymestru ciąży; zawsze warto oceniać stan zdrowia pacjenta, a nie wyrwane z kontekstu wyniki!
  • jeśli zależy Ci na wstępnej, samodzielnej ocenie poziomu TSH, można założyć optymalny poziom 0,4-2,5 mU/l (u kobiet planujących ciążę nawet poniżej 2 mU/l)
  • wynik powyżej 2,5 jest sygnałem do obowiążkowej konsultacji endokrynologicznej,
  • skierowanie na badanie poziomu TSH może wypisać lekarz pierwszego kontaktu.

Ważne! Przed badaniem TSH:

• sprawdź czy w suplementach, które przyjmujesz (szczególnie w suplementach na włosy, paznokcie) występuje biotyna (witamina B7, witamina H) – jeśli tak, odstaw je na minimum 72 h

Niedoczynność tarczycy – leczenie

Gdy lekarz zdiagnozuje niedoczynność tarczycy, standardowym lekiem jest lewotyroksyna – najpopularniejsze preparaty to euthyrox i letrox. Dawka leku zależy od wyników badań, może być zmienna w toku leczenia. Na początku terapii zaleca się częstą aktualizację wyników TSH (czasami lekarz zleca monitorowanie bardziej szczegółowych parametrów). 

Dodatkowym wskazaniem do ponownych badań są zmiany masy ciała:

• nagły spadek może oznaczać, że dobrano zbyt wysoką dawkę leku,
• wzrost masy ciała (niekoniecznie związany z niedoczynnością tarczycy, a wynikający z bilansu kalorycznego) może obniżać efektywność działania leku, wówczas lekarz może podjąć decyzję o zwiększeniu dawki. 

Jak przyjmować leki na niedoczynność tarczycy – euthyrox i letrox? 

Prawidłowe przyjmowanie leku euthyrox lub letrox jest bardzo istotne dla pozytywnych skutków leczenia – w dużej mierze od tego zależy, jaka część zalecanej dawki się wchłonie i przełoży na realne efekty leczenia:

• przyjmuj lek rano, na czczo,
• popijaj wodą niegazowaną, bez wysokiej zawartości składników mineralnych (nie herbatą, nie kawą, nie mlekiem, nie sokiem grejpfrutowym, nie Muszynianką ani inną wodą o wysokiej zawartości wapnia),
• euthyrox i letrox przyjmuj godzinę przed posiłkiem oraz piciem kawy, herbaty i innych napojów (oprócz wody)
  • jeśli nie da rady, to warto zachować nawet 30 minut odstępu,
  • opcjonalnie: skonsultuj z lekarzem przyjmowanie leku wieczorem, przed snem, po minimum 2 h od jedzenia (to lepsze rozwiązanie dla osób, które mają silną rutynę “wstaję->kawa->śniadanie”)
• ważne! unikaj tofu i dużych ilości napojów/jogurtów sojowych w porze śniadania – soja ogranicza wchłanianie leku, dlatego warto wydłużyć odstęp między przyjęciem euthyroxu/letroxu a pierwszym posiłkiem zawierającym soję.

Jeśli masz lekki sen albo wstajesz “na raty” od budzika do budzika 🙂 możesz skorzystać z okazji i przyjąć tabletkę przy pierwszej pobudce – nie będziesz musiała przejmować się składem i porą śniadania. Przyjmowanie leku na śpiocha ma ten minus, że nie zawsze pamiętamy – wzięłam dzisiaj tabletkę, czy nie? Nieźle sprawdza się patent z opakowań tabletek antykoncepcyjnych: podpisanie blistra cienkim markerem i oznaczenie dni tygodnia.

Odkąd leczę się na niepłodność i łykam więcej leków, niż cukierków, z dumą dzierżę emeryckie  pudełko na leki z podpisanymi dniami tygodnia. Jeśli przyjmujesz dużo leków i masz problem z regularnością, polecam to rozwiązanie. Warto zrobić z wypełnienia pudełka rutynę i w każdą niedzielę wieczór przełożyć tabletki z oryginalnego opakowania, do emeryckiego z podpisanymi dniami tygodnia. 

Niedoczynność tarczycy to nie wyrok, a leczenie może znacząco poprawić jakość życia. Dlaczego we wpisie o pierwszych zmaganiach z niedoczynnością tarczycy nie padły hasła o diecie bezglutenowej, odstawianiu mleka (albo chociaż laktozy?) i tworzenie krótkiej listy produktów dozwolonych, i przepastnej listy produktów zakazanych? Dieta w niedoczynności tarczycy znacznie bardziej przypomina zwyczajny, zdrow(sz)y sposób odżywiania, niż dietę eliminacyjną. Dowodem anegdotycznym może być historia Martyny, która schudła 24 kilogramy bez eliminacji dużych grup produktów, chorując na niedoczynność tarczycy.

Nie daj się nabrać na konieczność stosowania diety bez wszystkiego można narobić sobie niedoborów pokarmowych, które zdecydowanie nie będą stanowiły wsparcia terapii. Jeśli chcecie, przygotujemy wpis lub mini ebooka o żywieniowym i suplementacyjnym wsparciu pracy tarczycy – piszcie w komentarzach lub na kontakt@drlifestyle.pl.