Jeśli rozmawiamy o tym jak poprawić zdrowie, w Polsce należy zacząć tę dyskusję od tego, jak obniżyć cholesterol i utrzymać jego poziom w normie. Choroby sercowo-naczyniowe to nasz niechlubny nie-sport narodowy, a większość z nich ma źródło właśnie w mało odżywczej diecie i braku ruchu (a jeśli dodamy do tego spożycie alkoholu i fajek – robi się naprawdę ryzykownie). Dlatego dziś skupimy się na praktycznych krokach, które możesz podjąć, aby skutecznie obniżyć poziom cholesterolu – od zmian w diecie, poprzez styl życia, aż po inne metody wspierające zdrowie serca.
W poprzednim artykule Cholesterol – co to jest, rodzaje, normy i wpływ na zdrowie szczegółowo wyjaśniliśmy, czym jest cholesterol, jakie są jego rodzaje oraz jakie normy obowiązują w kontekście zdrowia sercowo-naczyniowego. Teraz nadszedł czas, aby przejść do konkretnych działań, które pomogą Ci obniżyć cholesterol i cieszyć się zdrowym sercem przez długie lata.
Jeśli trafiłeś na ten wpis, prawdopodobnie martwisz się wysokim poziomem cholesterolu lub trójglicerydów we krwi. Choć może to być niepokojące, dobra wiadomość jest taka, że stosunkowo łatwo można obniżyć cholesterol, wprowadzając odpowiednie zmiany w diecie. Niech to będzie Twoja motywacja: nawet jeśli Twoja dieta nie stanie się nagle idealna, ale wprowadzisz małe zmiany, to w ciągu trzech miesięcy Twój lipidogram znacznie się poprawi. To właśnie dieta jest jednym z najskuteczniejszych narzędzi w walce z wysokim cholesterolem, a wprowadzenie odpowiednich produktów do codziennego menu może przynieść znaczące rezultaty.
Jednym z najważniejszych elementów diety, która pomaga obniżyć cholesterol, jest błonnik pokarmowy. Błonnik rozpuszczalny, znajdujący się m.in. owocach i warzywach działa jak „gąbka” wiążąca cholesterol w jelitach i usuwająca go z organizmu. Regularne spożywanie błonnika może przyczynić się do znacznego obniżenia poziomu LDL, czyli „złego” cholesterolu [1].
Zdrowe tłuszcze, szczególnie te zawarte w oliwie z oliwek, orzechach, nasionach oraz tłustych rybach, również odgrywają ważną rolę w obniżaniu cholesterolu. Tłuszcze nienasycone pomagają zwiększyć poziom HDL, czyli „dobrego” cholesterolu, jednocześnie redukując LDL [2]. Kwasy tłuszczowe omega-3, obecne w rybach takich jak łosoś, makrela czy sardynki, nie tylko pomagają obniżyć cholesterol, ale także korzystnie wpływają na poziom trójglicerydów.
Przeczytaj także: Czy łosoś to samo zło?
Owoce i warzywa są nieodzownym elementem diety, której celem jest obniżenie cholesterolu. Są one bogate w błonnik, antyoksydanty oraz fitoskładniki, które wspierają zdrowie serca. W szczególności owoce jagodowe, cytrusy oraz warzywa liściaste, takie jak szpinak czy jarmuż, mają właściwości obniżające cholesterol i pomagają chronić naczynia krwionośne przed miażdżycą.
Aby skutecznie obniżyć cholesterol, ważne jest również unikanie tłuszczów nasyconych oraz tłuszczów trans, które mogą podnosić poziom LDL we krwi. Tłuszcze nasycone, obecne w czerwonym mięsie, pełnotłustych produktach mlecznych i wielu przetworzonych produktach, mogą być zastąpione zdrowszymi tłuszczami roślinnymi. Tłuszcze trans, występujące w wielu przetworzonych produktach spożywczych, są jeszcze bardziej szkodliwe – nie tylko podnoszą LDL, ale również obniżają HDL, co czyni je wyjątkowo niebezpiecznymi dla zdrowia serca [3]. Eliminacja tych tłuszczów z diety to bardzo ważny krok w obniżeniu cholesterolu.
Fast foody, słodycze, i gotowe dania, często zawierają zarówno tłuszcze nasycone, jak i trans, a także duże ilości cukrów prostych. Wbrew pozorom często zawierają wręcz więcej tłuszczu niż cukru! Spożywanie tych produktów prowadzi nie tylko do wzrostu poziomu cholesterolu, ale także do pogorszenia ogólnego stanu zdrowia. Aby obniżyć cholesterol, warto zrezygnować z takich produktów na rzecz świeżych, naturalnych składników, które dostarczą organizmowi niezbędnych składników odżywczych.
Dieta śródziemnomorska jest uznawana za jeden z najskuteczniejszych sposobów na obniżenie cholesterolu. Opiera się ona na spożywaniu dużej ilości warzyw, owoców, pełnoziarnistych zbóż, roślin strączkowych, orzechów oraz zdrowych tłuszczów, takich jak oliwa z oliwek. W diecie tej ważną rolę odgrywają również ryby bogate w kwasy omega-3, które wspomagają obniżenie poziomu trójglicerydów i cholesterolu LDL, a także ograniczenie spożycia czerwonego mięsa i przetworzonych produktów. Liczne badania potwierdzają, że stosowanie diety śródziemnomorskiej może znacząco obniżyć cholesterol oraz zmniejszyć ryzyko chorób sercowo-naczyniowych [4, 5, 6].
Wbrew zapewnieniom Międzynarodowej Rady ds. Komentowania Postów w Internecie na Podstawie Danych z Tyłka, badania naukowe NIE POTWIERDZAJĄ pozytywnego wpływu diety ketogenicznej na lipidogram. Wręcz przeciwnie, mamy konkretne dowody, że przejście na keto zwiększa poziom cholestrolu LDL o średnio 57 mg/dl (źródło). Jeśli keto, to w wydaniu śródziemnomorskim z dużą uważnością na źródła tłuszczów. Keto w wersji „jajka zagryzane czerwonym mięsem” zdecydowanie odradzam.
Wprowadzenie zmian w stylu życia to kolejny istotny krok w procesie obniżania poziomu cholesterolu. Często to właśnie nawyki codzienne wpływają na zdrowie serca, a ich modyfikacja może przynieść znaczące korzyści. Jeśli zastanawiasz się, jak obniżyć cholesterol, warto zwrócić uwagę na następujące elementy stylu życia:
Jednym z najskuteczniejszych sposobów na to, jak obniżyć cholesterol, jest regularna aktywność fizyczna. Ćwiczenia pomagają zwiększyć poziom HDL, czyli „dobrego” cholesterolu, oraz obniżyć poziom LDL i trójglicerydów. Zaleca się co najmniej 150 minut umiarkowanej aktywności fizycznej tygodniowo, co może obejmować spacery, jazdę na rowerze, pływanie czy jogging. Aktywność fizyczna nie tylko wspiera zdrowie serca, ale także pomaga utrzymać zdrową masę ciała, co realnie przekłada się na kontrolę poziomu cholesterolu.
Palenie papierosów negatywnie wpływa na profil lipidowy, obniżając poziom HDL i przyczyniając się do uszkodzenia naczyń krwionośnych. Rzucenie palenia to jeden z najważniejszych kroków, jakie możesz podjąć, aby obniżyć cholesterol i poprawić zdrowie serca. Już w kilka tygodni po rzuceniu palenia poziom HDL zaczyna wzrastać, a ryzyko chorób sercowo-naczyniowych znacznie się zmniejsza 7].
Nadmierna masa ciała, zwłaszcza otyłość brzuszna, jest silnie związana z podwyższonym poziomem cholesterolu LDL i trójglicerydów oraz obniżonym poziomem HDL. Utrata nawet niewielkiej ilości masy ciała – około 5-10% – może znacząco obniżyć cholesterol [8]. Zdrowa dieta, bogata w błonnik i uboga w tłuszcze nasycone, w połączeniu z regularną aktywnością fizyczną, to najlepszy sposób na skuteczną i trwałą utratę wagi.
Stres, zwłaszcza chroniczny, może wpływać na podwyższenie poziomu cholesterolu i trójglicerydów we krwi (przecztaj wpis: Stres a jelita – jak mikrobiom reaguje na codzienny stres?). Techniki relaksacyjne, takie jak medytacja, głębokie oddychanie, joga czy regularne spacery na świeżym powietrzu, mogą pomóc obniżyć cholesterol i poprawić ogólny stan zdrowia. Równie ważny jest odpowiedni sen – badania pokazują [9, 10], że osoby, które śpią zbyt mało, mają większe ryzyko podwyższonego poziomu cholesterolu. Warto dążyć do 7-9 godzin snu każdej nocy, aby wspierać zdrowie serca.
(Nie chcecie wiedzieć co myślę o tym zaleceniu jako mama rocznej córeczki, której bardzo niewielka liczba snu wystarcza na bardzo dużo godzin aktywności :D!).
Oprócz zmian w diecie i stylu życia, istnieją również naturalne metody, które mogą wspomóc obniżenie poziomu cholesterolu. Włączenie do codziennego jadłospisu ziół, naturalnych produktów oraz suplementów może być skutecznym sposobem na to, jak obniżyć cholesterol i utrzymać jego poziom w normie.
Niektóre zioła i naturalne produkty mają właściwości, które mogą wspierać obniżenie cholesterolu. Na przykład czosnek jest znany z działania obniżającego poziom LDL i trójglicerydów, dzięki zawartości allicyny – związku siarkowego, który ma właściwości przeciwbakteryjne, przeciwzapalne oraz wspomaga walkę z wolnymi rodnikami. Regularne spożywanie czosnku może teoretycznie wspomóc profil lipidowy krwi, co potwierdzają liczne badania [11, 12, 13]. Innym naturalnym produktem jest imbir, który, podobnie jak czosnek, ma właściwości przeciwzapalne i przeciwmiażdżycowe.
Jednak jak zwykle gdy przypisujemy produktom spożywczym działanie lecznicze trzeba pamiętać, że musielibyśmy spożywać ich naprawdę duże ilości. Z drugiej strony, jeśli dieta jest różnorodna, to możemy liczyć na efekt skali i dostarczając po trochę pożytecznych składników z różnych źródeł uzyskujemy efekt, który robi robotę.
Przeczytaj także: Dieta przeciwzapalna – na czym polega i przykładowy jadłospis
Płatki owsiane są również niezwykle skuteczne w walce z wysokim poziomem cholesterolu [14]. Zawierają beta-glukan, rozpuszczalny błonnik, który pomaga obniżyć cholesterol poprzez wiązanie go w jelitach i zapobieganie jego wchłanianiu do krwiobiegu.
Fitosterole to związki roślinne, które strukturalnie przypominają cholesterol i mogą zmniejszać jego wchłanianie w jelitach. Regularne spożywanie produktów wzbogaconych w fitosterole, takich jak margaryny czy napoje roślinne, może być skutecznym sposobem na obniżenie cholesterolu LDL o 5-15% [15, 16]. Są one szczególnie przydatne dla osób, które mają trudności z utrzymaniem cholesterolu w normie wyłącznie dzięki diecie.
Czerwony ryż drożdżowy (znany też jako fermentowany czerwony ryż ang. red yeast rice) zawiera monakolinę K, która jest naturalną statyną. Badania wskazują, że czerwony ryż drożdżowy może być skutecznym środkiem w obniżaniu poziomu cholesterolu, szczególnie u osób, które nie mogą lub nie chcą przyjmować syntetycznych leków statynowych [17, 18]. Nie należy go mylić z popularnym w Azji, naturalnym czerwonym ryżem, który nie ma takich właściwości (choć jest ceniony za swój wpływ trawienie i regulację poziomu cukru we krwi). Fermentowany czerwony ryż powstaje w wyniku procesu fermentacji ryżu przez drożdże z gatunku Monascus purpureus.
W niektórych przypadkach, zmiany w diecie i stylu życia mogą nie wystarczyć, aby obniżyć cholesterol do bezpiecznego poziomu. W takich sytuacjach konieczne może być wsparcie farmakologiczne lub suplementacja. Podkreślę, że leki i suplementy powinny być stosowane jako uzupełnienie zdrowego stylu życia, a nie jego zastępstwo.
Jeśli lekarz chce przepisać Ci statyny, a Ty czujesz gotowość do zmiany diety, możecie porozmawiać o odroczeniu leczenia. Jeśli w ciągu trzech miesięcy zmienisz i utrzymasz zdrowsze nawyki, leki mogą okazać się zbędne.
Statyny są najczęściej przepisywanymi lekami na obniżenie poziomu cholesterolu LDL. Działają one poprzez blokowanie enzymu w wątrobie, który jest odpowiedzialny za produkcję cholesterolu. Statyny są skuteczne w zmniejszaniu ryzyka zawału serca oraz udaru mózgu, co czyni je ważnym narzędziem w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych.
Mimo ich skuteczności, statyny nie są idealnym rozwiązaniem. Mogą powodować pewne efekty uboczne, takie jak bóle mięśniowe, co jest stosunkowo częstą dolegliwością. Co więcej, terapia statynami działa tylko wtedy, gdy leki są regularnie przyjmowane – po ich odstawieniu poziom cholesterolu często wraca do pierwotnych wartości. Dlatego konieczne jest jednoczesne wprowadzanie trwałych zmian w stylu życia i diecie, aby wspierać długoterminową kontrolę poziomu cholesterolu.
W przypadku pacjentów z zaburzeniami lipidowymi jednym z suplementów, który stosujemy, jest monakolina K. Suplement ten wspiera redukcję poziomu cholesterolu LDL. Zgodnie z przepisami Komisji Europejskiej 2022/860 zmniejszono dozwoloną dawkę monakoliny K w suplementach, ograniczając ją do poniżej 3 mg z powodu możliwych skutków ubocznych.
Stety-niestety, badanie porównujące efekty suplementacji 10 mg oraz 2,9 mg monakoliny K u pacjentów z umiarkowanym ryzykiem sercowo-naczyniowym, pacjenci stosujący wyższą dawkę (10 mg) osiągnęli redukcję LDL o 26% i aż 63,64% z nich osiągnęło poziom LDL poniżej 100 mg/dl.
Po zmniejszeniu dawki do 2,9 mg, redukcja LDL spadła do 11,2%, a tylko 27,27% pacjentów osiągnęło pożądany poziom LDL. Wyniki te sugerują, że zmniejszenie dawki monakoliny K znacznie obniża skuteczność terapii obniżającej poziom cholesterolu LDL (źródło). Jednak wciąż jest to na tyle istotne obniżenie poziomu cholesterolu LDL, że warto rozważyć suplementację.
Warto suplementować również kwasy omega 3 w dawce około 1g/na dzień. Korzyści dla zdrowia są bardzo szerokie, nie tylko w kontekście poprawy lipidogramu.
Jeśli zastanawiasz się, jak obniżyć cholesterol za pomocą naturalnych metod, warto rozważyć suplementację pewnymi związkami o udokumentowanym działaniu. Fitosterole, które wspominaliśmy wcześniej, mogą być przyjmowane w formie suplementów, aby wspierać dietę w obniżaniu cholesterolu LDL. Czerwony ryż drożdżowy, również omawiany wcześniej, jest dostępny także w postaci suplementów i może być skutecznym naturalnym środkiem obniżającym cholesterol, szczególnie dla osób, które nie mogą przyjmować statyn.
Inne naturalne suplementy, takie jak niacyna (witamina B3), mogą pomóc w zwiększeniu poziomu HDL i obniżeniu poziomu LDL oraz trójglicerydów. Jednakże, przed rozpoczęciem jakiejkolwiek suplementacji, warto skonsultować się z lekarzem, aby upewnić się, że jest to odpowiednie i bezpieczne rozwiązanie dla Twojego stanu zdrowia.
Aby skutecznie obniżyć cholesterol i utrzymać go na zdrowym poziomie, niezbędne jest regularne monitorowanie jego wartości. Nawet jeśli wprowadzisz zmiany w diecie i stylu życia, ważne jest, aby sprawdzać, jak te zmiany wpływają na poziom cholesterolu w Twojej krwi.
Chociaż oficjalne zalecenia Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego mówią o badaniu cholesterolu co pięć lat, to ja sugeruję, aby robić to częściej – najlepiej raz w roku. Badania lipidogramu nie są drogie (prywatnie 40-60 zł), a regularne monitorowanie może pomóc w szybszym wykryciu nieprawidłowości i podjęciu odpowiednich działań, zanim problem się pogłębi. Osoby z czynnikami ryzyka, takimi jak nadwaga, cukrzyca czy choroby sercowo-naczyniowe, powinny szczególnie zadbać o częstsze kontrole.
Jeśli wyniki badań cholesterolu są już w Twoich rękach, ważne jest, aby wiedzieć, jak je prawidłowo interpretować. Normy cholesterolu oraz ich znaczenie dla zdrowia serca zostały szczegółowo omówione w poprzednim wpisie, do którego odsyłam. Jeśli wyniki nie mieszczą się w zalecanych normach, warto skonsultować się z dietetykiem, który pomoże dostosować plan żywieniowy, aby skutecznie obniżyć cholesterol. Dietetyk może pomóc w opracowaniu indywidualnego planu żywieniowego, który nie tylko obniży cholesterol, ale również będzie smaczny i łatwy do utrzymania na dłuższą metę. W przypadku, gdy zmiany w diecie i stylu życia nie przynoszą oczekiwanych efektów, warto rozważyć konsultację z lekarzem.
Obniżenie poziomu cholesterolu i utrzymanie go na odpowiednim poziomie wymaga konsekwentnego stosowania zdrowej diety. Nasze gotowe plany dietetyczne, bogate w warzywa, zdrowe tłuszcze i ubogie w tłuszcze nasycone, mogą pomóc Ci osiągnąć lepsze wyniki badań i zadbać o serce.
Oto spis diet będących aktualnie w sprzedaży, które pomogą poprawić Ci wyniki cholesterolu:
A jeśli chcesz kupić taniej, zajrzyj do działu Outlet, gdzie 4-tygodniowe diety możesz kupić w cenie 2-tygodniowych.
Autopromocja: diety z marketów mojego autorstwa są dobrze zbilansowane, wszystko kupuje się w jednym sklepie, gotuje się tanio i szybko. Spełniają też założenia diety przeciwzapalnej.
Tworzenie smacznych i zdrowych posiłków może być przyjemnością, zwłaszcza gdy wiesz, że każdy kęs wspiera Twoje serce. Produkty takie jak płatki owsiane, zielone warzywa liściaste, ryby bogate w omega-3 oraz orzechy to kluczowe składniki w walce z wysokim cholesterolem. Wprowadzenie do codziennego jadłospisu pysznych zup warzywnych, sałatek pełnych świeżych warzyw oraz pełnoziarnistych zbóż może znacząco poprawić Twoje wyniki zdrowotne. Spróbuj naszych propozycji i zobacz, jak łatwo i smacznie można zadbać o swoje serce!
Aby ułatwić Ci rozpoczęcie wprowadzania zdrowych nawyków, przygotowaliśmy przykładowy plan posiłków na cały tydzień. Ten plan jest prosty i bazuje na składnikach, które wspierają zdrowie serca, jednocześnie dostarczając wszystkich niezbędnych składników odżywczych.
Jeśli jednak chcesz bardziej dopasowaną dietę, uwzględniającą Twoje indywidualne potrzeby kaloryczne i preferencje smakowe, zachęcam do zapoznania się z naszą ofertą zindywidualizowanych planów dietetycznych dostępnych w naszym sklepie.
Poniedziałek:
Komentarz: Owsianka i orzechy włoskie dostarczają błonnika i zdrowych tłuszczów, które wspomagają obniżenie cholesterolu. Tłuste ryby, jak łosoś, są bogate w kwasy omega-3, które są korzystne dla serca.
Wtorek:
Komentarz: Nasiona chia są doskonałym źródłem błonnika i kwasów omega-3, które pomagają w kontroli poziomu cholesterolu. Pełnoziarniste produkty wspomagają zdrowie serca.
Środa:
Komentarz: Zielone smoothie dostarcza antyoksydantów i błonnika. Soczewica i tofu są świetnymi roślinnymi źródłami białka i błonnika, które wspierają zdrowie serca.
Czwartek:
Komentarz: Jajka z awokado to kombinacja białka i zdrowych tłuszczów, które pomagają zwiększyć poziom HDL. Komosa ryżowa dostarcza błonnika i minerałów korzystnych dla serca.
Piątek:
Komentarz: Płatki owsiane z lnem dostarczają rozpuszczalnego błonnika, który obniża LDL. Tłuste ryby, takie jak dorsz, są źródłem omega-3, które wspierają zdrowie serca.
Sobota:
Komentarz: Owsianka i migdały to idealna kombinacja błonnika i zdrowych tłuszczów. Zupy jarzynowe z oliwą to doskonały sposób na dostarczenie składników odżywczych i wsparcie dla serca.
Niedziela:
Komentarz: Smoothie z siemieniem lnianym wspomaga zdrowie serca. Curry z ciecierzycą to potrawa bogata w białko roślinne i błonnik, które wspierają zdrowie lipidowe.
Dzień tygodnia | Śniadanie | Obiad | Kolacja |
---|---|---|---|
Poniedziałek | Owsianka z jagodami, orzechami włoskimi i cynamonem | Grillowany łosoś z pieczonymi batatami i brokułami | Sałatka z rukolą, pomidorkami cherry, awokado i nasionami słonecznika |
Wtorek | Jogurt naturalny z nasionami chia, miodem i plasterkami banana | Kurczak pieczony z ziołami, brązowym ryżem i pieczonymi warzywami | Pełnoziarnista kanapka z pastą z awokado i jajkiem na twardo, pomidorem i rukolą |
Środa | Smoothie z zielonych liści, kiwi, mango i siemienia lnianego | Duszona soczewica z warzywami i przyprawami | Tofu z warzywami stir-fry na oliwie z oliwek |
Czwartek | Jajka sadzone na pełnoziarnistym toście z awokado i szpinakiem | Grillowany indyk z komosą ryżową i sałatką z ogórka, pomidora i cebuli | Krem z pomidorów z oliwą z oliwek i pełnoziarnistymi grzankami |
Piątek | Płatki owsiane z mlekiem migdałowym, nasionami lnu i malinami | Pieczony dorsz z warzywami i puree z kalafiora | Sałatka grecka z oliwkami, pomidorami, ogórkiem, serem feta i oliwą z oliwek |
Sobota | Owsianka z cynamonem, jabłkiem i migdałami | Wegetariańska zapiekanka z batatów, fasoli i warzyw | Zupa jarzynowa z soczewicą i oliwą z oliwek |
Niedziela | Smoothie z truskawek, jogurtu naturalnego, siemienia lnianego i migdałów | Kurczak curry z ciecierzycą, ryżem basmati i warzywami | Pełnoziarnista kanapka z hummusem, grillowaną papryką i rukolą |
Pamiętaj, że ten plan to tylko początek – swobodnie go modyfikuj według swoich potrzeb i smaków. Dla jeszcze lepszego dopasowania diety do Twojego stylu życia i celów zdrowotnych, sprawdź nasze szczegółowo rozpisane plany w sklepie, które pomogą Ci osiągnąć zdrowe serce na dłużej.
Wiem, że zmiany w diecie mogą wydawać się wyzwaniem, ale każdy mały krok, który podejmiesz, ma ogromne znaczenie. Nie traktuj tego jak trudnej misji, ale raczej jak łagodne, codzienne wybory, które prowadzą do lepszego zdrowia.
Priorytetowe zmiany do wdrożenia od zaraz:
Dodanie więcej warzyw, wybór zdrowszych tłuszczów – to małe rzeczy, które robią dużą różnicę. Daj sobie czas na wprowadzanie zmian i zobacz, jak z dnia na dzień czujesz się lepiej. Zasługujesz na zdrowe, pełne energii życie, i jesteś na dobrej drodze, by to osiągnąć. Każdy pozytywny wybór to kolejny krok w stronę lepszego samopoczucia. Działaj we własnym tempie, a efekty przyjdą same.
“Nie stresuj się tak” – ale by było pięknie, jakby ten tekst kiedykolwiek zadziałał na kogoś, kto jest w swoim szczytowym momencie stresu. Proces odzyskiwania wewnętrznej równowagi jest bardzo złożony…
Zaburzenia z napadami objadania się (BED) to jedno z najczęściej występujących zaburzeń odżywiania, które charakteryzuje się utratą kontroli nad jedzeniem i towarzyszącym temu poczuciem winy. Choć sporadyczne przejedzenie zdarza się…
Dieta fleksitariańska może być na początku wyzwaniem. Jeśli do tej pory białkową bazą większości Twoich posiłków było mięso to wprowadzenie roślinnych źródeł białka może wydawać się wymagające. Na szczęście możesz…
Jeśli zastanawiasz się, jak ułożyć pełnowartościową, smaczną i zbilansowaną dietę bez konieczności odwiedzania wielu sklepów, to jest dla Ciebie rozwiązanie. Korzystając z produktów dostępnych w Dino (i każdym zwykłym sklepie)…