„Słodziki szkodzą” – to argument obowiązkowy w każdej dyskusji o słodzeniu. Zwykle poparty magicznym zaklęciem: „na PubMedzie są badania!”. I faktycznie są – zarówno wartościowe metaanalizy na dziesiątkach tysięcy osób, jak i publikacje tak małe, że grupa badawcza mogłaby spokojnie zmieścić się przy jednym rodzinnym stole.

Słodziki? Katastrofa – w internetowych komentarzach robią wszystko: powodują raka, psują mikrobiom, a pewnie jeszcze rozładowują telefon w kieszeni i odpowiadają za upadek cywilizacji. A cukier? Ależ skąd, cukier nie ma nic wspólnego z faktem, że żyjemy w jednym z najbardziej otyłych społeczeństw świata.

Napoje bez cukru to dla niektórych science fiction. „Słodkie, ale 0 kcal? Nie wierzę!” – mówią, jakby informacja o wartościach odżywczych była horoskopem w gazecie, a nie efektem badań laboratoryjnych.

Moje stanowisko w tej sprawie jest od lat jasne. Broniłam racjonalnego podejścia do słodzików w wielu wpisach – m.in. Zamienniki cukru. Czym słodzić na diecie?, Erytrytol czy ksylitol? Który słodzik lepszy?, a także kilka razy na moim Instagramie, np.:

Wyświetl ten post na Instagramie

Post udostępniony przez Monika Ciesielska (@drlifestylepl)

Ale nauka nie stoi w miejscu. Co roku pojawiają się nowe badania, przeglądy systematyczne i wytyczne instytucji takich jak WHO, FDA czy EFSA… a skoro moja rola to nie tylko dzielenie się opinią, ale też aktualizowanie wiedzy, wracamy do tego tematu jeszcze raz:

Czy słodziki szkodzą? Sprytny sposób na ograniczenie kalorii, czy jednak ryzykowny eksperyment na własnym zdrowiu?

Czas oddzielić fakty od mitów i sprawdzić, co naprawdę wiemy o słodzikach w 2025 roku.

O co w ogóle chodzi ze słodzikami?

Zacznijmy od podstaw: słodziki, czyli w języku nauki non-nutritive sweeteners albo non-sugar sweeteners (NNS). W praktyce to cała grupa bardzo różnych substancji – od dobrze znanego aspartamu, przez (nielubianą przeze mnie zanadto) sukralozę, acesulfam-K, sacharynę, aż po naturalne gwiazdy Instagrama, czyli stewię, ksylitol czy erytrytol.

I tu pojawia się pierwszy haczyk: wrzucanie ich wszystkich do jednego worka to trochę jakby mówić, że „wszystkie używki działają tak samo, bo wszystkie coś robią z mózgiem”. No niby alkohol, kawa i LSD można wrzucić do kategorii „substancje psychoaktywne”, ale wypić espresso to chyba coś innego, niż doświadczenie psychodeliczne. Albo to ja piję złą kawę?:D Tak samo jest ze słodzikami – każdy ma inny metabolizm i potencjalnie inne efekty w organizmie. A nagłówki w stylu „Słodziki szkodzą!” często nawet nie precyzują, które dokładnie.

Po co ludzie używają słodzików?

Dwie szkoły w debacie

Obrońcy mówią tak: słodziki to realne wybawienie. W badaniach klinicznych, kiedy zastępują cukier, wypadają dobrze – mniej kalorii, mniejsze ryzyko przytycia, a często także ułatwienie w trzymaniu diety. Nie są może tak neutralne jak woda, ale na pewno lepsze niż dosładzanie wszystkiego cukrem. To po prostu mniejsze zło. A czasami nawet żadne zło – zależy, który słodzik weźmiemy pod lupę.

Krytycy za to: hola, hola, to nie takie proste, słodziki szkodzą! Powołują się na inne badania, w których osoby pijące dużo napojów typu zero częściej mają problemy sercowo-naczyniowe, cukrzycę typu 2 czy nawet gorsze wyniki w testach pamięci . Morał? słodziki szkodzą! Dodają też, że słodziki mogą psuć mikrobiom (a mikrobiom to przecież teraz święty Graal zdrowia), albo powodować „nadkompensację” apetytu, czyli: pijesz napój light, ale potem i tak zjadasz burgera, bo „przecież oszczędziłam 150 kcal”. A na deser – aspartam, wiecznie uwikłany w dyskusję onkologiczną (choć twardych dowodów na jego przewinienia – brak).

Czyli skrajnie – jak to w Internetach: jedni widzą w słodzikach sprytne narzędzie, inni – przepis na katastrofę zdrowotną. I jak tu nie zgłupieć, skoro w tym samym czasie możesz przeczytać, że słodziki ratują dietę… i że ją rujnują?

Najpopularniejsze mity o słodzikach

Wypunktujmy najpierw najczęściej powtarzane hasła na temat tego, że słodziki szkodzą, a w kolejnych częściach artykułu sprawdzimy, ile w tym prawdy, a ile paniki.

1. Słodziki szkodzą, bo tyje się od nich bardziej niż od cukru

Logiczne – zero kalorii tuczy bardziej niż 400 kcal. Brzmi absurdalnie? No właśnie. W metaanalizach badań klinicznych jasno pokazano, że zastępowanie cukru słodzikami prowadzi raczej do niewielkiego spadku masy ciała albo neutralnego efektu – ale na pewno nie do tycia.

Nie ma również ryzyka, że producenci „ukrywają” te kalorie w napojach zero. Zwyczajnie żaden z nich składników nie jest źródłem energii, czyli kalorii.

2. Słodziki szkodzą – bo aspartam powoduje raka

Mit, który ma już swoje zmarszczki – powtarzany od lat 80. A tymczasem IARC zaklasyfikował aspartam jako „możliwy czynnik rakotwórczy” (2B), czyli na poziomie… aloesu albo talku dla dzieci. Równocześnie JECFA i FDA podtrzymują, że w granicach ADI nie ma dowodów na realne ryzyko nowotworowe.

3. Słodziki szkodzą bo Erytrytol to zakrzepy i nagłe zgony

Media zrobiły z tego sensację, ale sami autorzy podkreślali, że to nie dowód przyczynowo-skutkowy i wymaga dalszych badań. Te powoli się pojawiają i genetycznie prognozowane stężenia erytrytolu mają przyczynowy, choć niewielki, związek ze zwiększonym ryzykiem choroby wieńcowej, zawału serca i udaru. Nie odnotowano natomiast takiego powiązania w przypadku niewydolności serca ani cukrzycy.

Z mojej perspektywy: nie jest to powód do wyrzucenia erytrytolu z erytrytolnicy ;), ale na pewno warto kontrolować spożycie. Opłacalnym treningiem jest szukanie satysfakcji jedzenia nawet wtedy, gdy nie ma ono słodkiego smaku.

Co mówią najnowsze wytyczne i agencje (2023–2025)?

Zanim wejdziemy w szczegóły, krótka ściąga: w nauce mamy dwa różne słowa-klucze.

To jak różnica między tym, że istnieje możliwość, że samochód może się rozbić (hazard), a tym, jakie masz ryzyko w normalnej jeździe w pasach i 50 km/h (risk).

WHO 2023 – nie używaj NNS „do kontroli wagi”

Powód? W długim horyzoncie w przeglądach naukowych nie widać mocnych, trwałych efektów odchudzających. Do tego w badaniach populacyjnych (to tak zwane badania kohortowe w którym bierze się dużą grupę ludzi np. 100 000 i śledzi ich przez lata) zauważono, że osoby, które piją naprawdę dużo napojów „zero” (zwykle po kilka puszek dziennie), częściej chorują na serce i układ krążenia oraz mają wyższe ryzyko cukrzycy typu 2 .

To nie oznacza, że słodziki „szkodzą same z siebie”, tylko że według WHO na tej podstawie nie warto budować strategii odchudzania. Lepiej traktować je jako narzędzie pomocnicze. Czytaj dalej, bo jeszcze do tego wrócę!

Aspartam – IARC vs JECFA vs FDA (2023–2025)

W 2023 r. zrobiło się głośno:

• IARC: aspartam → kategoria 2B („możliwy kancerogen”). Brzmi groźnie, ale 2B to „może, w pewnych okolicznościach”; to ocena hazardu, nie dawki.
• JECFA: po przeglądzie danych utrzymuje ADI 0–40 mg/kg m.c./dobę – czyli „w zwykłych ilościach jest OK”.
• FDA (2025): podtrzymuje, że aspartam jest bezpieczny w granicach ADI.

Innymi słowy: IARC ostrzega, że auta się rozbijają; JECFA/FDA mówią, że przy przepisowej jeździe ryzyko jest akceptowalne.

Co mówią najnowsze RCT i metaanalizy o masie ciała i apetycie?

Sedno jest proste: kiedy słodziki (NNS) realnie zastępują cukier, całkowita energia z diety zwykle spada i łatwiej jest chudnąć lub utrzymać wagę. Gdy porównujemy NNS z… wodą, różnice są małe albo żadne – bo w obu przypadkach odejmujesz kalorie z cukru. To nie magia, to bilans energetyczny.

RCT na 52 tygodnie (SWITCH, Int J Obes 2024)

Długi, praktyczny eksperyment: uczestnicy w programie odchudzania dostali albo napoje ze słodzikami, albo wodę. Po roku grupa NNS schudła nieco więcej – różnica rzędu ~1–1,5 kg na korzyść słodzików, przy porządnym, behawioralnym wsparciu (czyli nie “róbta co chceta”, tylko realny program). Morał: słodziki (NNS) nie są gorsze od wody, a w realnym życiu potrafią pomóc domknąć deficyt, bo “słodkie bez kalorii” bywa łatwiejsze do utrzymania niż “nagła asceza”. Nature

Metaanalizy 2024–2025: energia ↓, węgle ↓, waga – mała, ale realna różnica

Przegląd RCT pokazuje, że zamiana cukru na NNS obniża spożycie energii, cukrów i węglowodanów. Gdy NNS porównujemy z wodą – efekt na energię/masę jest neutralny (bo i tu, i tu nie ma kalorii). Sumarycznie najnowsze analizy (2024–2025) wskazują na skromny zysk wagowy (rzędu ~1–2 kg), mocno zależny od kontekstu: co jeszcze jesz, czy towarzyszy temu praca nad nawykami, jak długo to trwa itd. Innymi słowy: NNS działają najlepiej wtedy, gdy zastępują cukier, a nie gdy “doklejasz je” do tej samej liczby kalorii. Frontiers

Październik 2025, nowiutkie badanie o utrzymaniu masy ciała

W październiku 2025 w Nature ukazało się duże badanie, które dorzuca do tej dyskusji ważny element.

Badacze zrobili to tak:

– 340 dorosłych i 38 dzieci z nadwagą lub otyłością
– najpierw 2-miesięczna dieta redukcyjna (minimum –5% masy ciała)
– potem 10 miesięcy „normalnego” jedzenia, ale w dwóch wersjach:

1. grupa A – tam, gdzie się da, cukier zastępowano słodzikami
2. grupa B – klasyczne produkty z cukrem, zero słodzików

Co wyszło?

Grupa korzystająca ze słodzików lepiej utrzymała spadek masy ciała w długim terminie.

Dodatkowo odnotowano korzystne zmiany w mikrobiomie – większą liczebność bakterii produkujących SCFA.

Pełne badanie: https://www.nature.com/articles/s42255-025-01381-z

To nie analiza jednego konkretnego słodzika, tylko całej grupy (aspartam, sukraloza, poliole itd.). Ale stanowi solidny kontrargument wobec wielu krążących opinii o „złym wpływie słodzików”.

Dzieci i młodzież – obraz niejednoznaczny

W populacji pediatrycznej mamy więcej ostrożności: najnowszy przegląd (2024) łączący RCT i kohorty sugeruje, że efekt na BMI u młodych jest niepewny. Sygnały bywają różne w zależności od projektu badania i tego, z czym porównujemy (cukier vs woda). Praktycznie: dzieci uczymy neutralnych smaków i wody, a NNS ewentualnie traktujemy jak narzędzie przejściowe, nie stały element diety.

Dlaczego w RCT i w obserwacjach wyniki bywają tak różne?

Tu tkwi źródło wielu sprzecznych nagłówków – i przy okazji wyjaśnienie, skąd wzięła się ostrożność WHO.

• RCT pokazują, co się dzieje, gdy ktoś faktycznie zastępuje cukier słodzikami – zwykle mniej kalorii i trochę lepsza waga.
• Badania obserwacyjne (np. wielkie kohorty liczące setki tysięcy osób) są dobre do szukania sygnałów, ale nie dowodzą przyczynowości.

Dlaczego?

• Odwrócona przyczynowość: to często osoby już z nadwagą lub cukrzycą częściej sięgają po „zero”, więc w danych wygląda to jak „cola zero = choroba”.
• Kompensacja: ktoś myśli „oszczędziłem kalorie na napoju” i dokłada burgera.
• Styl życia: wysokie spożycie NNS bywa markerem gorszej diety (więcej fast foodu, mniej warzyw).

Dlatego agencje regulacyjne (WHO, JECFA, FDA) opierają się głównie na RCT i metaanalizach, a obserwacje traktują jako radar – wskazówkę, co badać dalej, a nie dowód winy.

A co z ryzykiem sercowo-naczyniowym i cukrzycą typu 2?

Tu królują duże badania obserwacyjne. A w obserwacjach łatwo o klasyczną pułapkę: odwróconą przyczynowość. Innymi słowy, często to osoby już z nadwagą/IO/cukrzycą typu 2 częściej wybierają napoje „zero”, a nie odwrotnie. W danych wygląda to potem jak „cola zero = choroby”, choć kolejność zdarzeń bywa zupełnie inna.

Słodziki szkodliwe? Napoje „zero” a choroby sercowo naczyniowe (CVD) – sygnały ryzyka w kohortach

W niektórych badaniach widać, że wysokie spożycie napojów ze słodzikami wiąże się (słowo-klucz: wiąże się, nie powoduje) z wyższym ryzykiem CVD/udaru i śmiertelności ogólnej. Przykładowo, analizy w stylu UK Biobank – nawet po wielu korektach – nadal pokazują asocjacje między większym spożyciem sztucznych słodzików a incydentami sercowymi.

Co z tego wynika praktycznie? Sygnał ostrożności, nie wyrok. Obserwacje to sygnał, ale nie dowód przyczynowy. One widzą chmury na horyzoncie, ale nie rozstrzygają, czy faktycznie zacznie padać u Ciebie na podwórku.

Substytucja SSB → napoje bezkaloryczne

Gdy patrzymy konkretnie na zamianę napojów słodzonych cukrem (tzw. SSB, np. klasyczna cola czy energetyk) na napoje bez kalorii – robi się ciekawie i… bardziej pragmatycznie. W metaanalizie z 2024 r. taka substytucja wiąże się z małą, ale długoterminową poprawą BMI (rzędu ~ –0,3 kg/m²).

Wniosek dla życia codziennego: największy zysk bierze się z usunięcia cukru. Jeśli ktoś pijał 1–2 słodzone napoje dziennie i przejdzie na bezkaloryczne wersje zero, bilans energetyczny realnie się poprawia!

TL;DR (praktycznie):

Strategia: jeśli pijesz słodzone napoje – pierwszy ruch to zamiana na bezkaloryczne. A najlepiej docelowo więcej wody/herbaty, a napoje „zero” traktuj jako narzędzie, nie fundament diety.

Obserwacje: „dużo napojów typu zero = gorsze zdrowie” → sygnał, ale z ryzykiem mylenia przyczyny ze skutkiem.

Substytucja cukru: zamiana SSB na napoje bezkaloryczne → mała, ale realna poprawa (BMI, kalorie).

Mikrobiom, glikemia i inne efekty biologiczne

To jest dział „work in progress”. Po pierwsze, różne słodziki ≠ te same efekty. Po drugie, różni ludzie ≠ te same reakcje. I to właśnie widać w nowszych badaniach.

Mikrobiom i tolerancja glukozy (randomizowane, 2022)

Hit sprzed paru lat, o którym wciąż warto pamiętać: krótkie (2-tygodniowe) podawanie słodzików w dawkach poniżej ADI zdrowym dorosłym pokazało, że reakcje są bardzo zindywidualizowane.
U części osób (zwłaszcza po sacharynie czy sukralozie) notowano gorszą odpowiedź glikemiczną i zmiany w mikrobiomie; u innych – brak istotnych efektów. To nie jest wyrok na całe życie, bo mówimy o krótkim eksperymencie u osób wcześniej niemających kontaktu ze słodzikami, ale daje ważną wskazówkę: Twoja odpowiedź może różnić się od odpowiedzi Twojej koleżanki.

Praktycznie: jeśli po wejściu w NNS czujesz większą ochotę na słodkie, masz nietypowe dolegliwości jelitowe albo gorzej trzymasz cukier – to sygnał, żeby cofnąć zmianę i poszukać innej strategii (np. mniej słodki profil diety, woda, owoce).

A bardzo bezpiecznym w tej kwestii słodzikiem jest np. stewia.

Sukralozę bym sobie odpuściła/zredukowała do minimum.

Funkcje poznawcze – nowe dane (2025)

W dużej kohorcie brazylijskiej (około 12,8 tys. osób, ~8 lat obserwacji) wyższe spożycie sztucznych słodzików i niektórych polioli wiązało się z szybszym spadkiem funkcji poznawczych. Słowo-klucz: wiązało się. To obserwacja, nie dowód przyczynowy – ale sygnał do monitorowania w kolejnych, lepiej zaprojektowanych badaniach.

Co z tego dla czytelnika? Zamiast paniki – higiena diety i stylu życia: sen, aktywność, warzywa, ryby, ograniczenie ultra-przetworzonych produktów. A słodziki? Używaj z celem (zastąpienie cukru), nie „dla sportu”.

Mini-ściąga (jak to czytać)

• Obserwacje ≠ przyczyna: gorsze wyniki poznawcze mogą iść w parze z innymi nawykami (dieta, sen, choroby), które trudno w 100% „wyczyścić” statystyką.
• Indywidualna reakcja: mikrobiom i metabolizm różnią się między ludźmi – stąd tak rozstrzelone wyniki.
• Krótkoterminowe ≠ długoterminowe: efekty z 2 tygodni nie muszą oznaczać problemu po 2 latach (albo odwrotnie).

Onkologia – gdzie jesteśmy po 2023?

IARC 2B dla aspartamu ≠ „udowodniony rakotwórczy”

W 2023 r. IARC wrzucił aspartam do kategorii 2B („możliwy kancerogen”). Brzmi groźnie, ale 2B oznacza tyle, że istnieją ograniczone dowody na potencjalny hazard – nie że „na pewno wywołuje raka” u ludzi w typowych dawkach. To ważne rozróżnienie więc przypomnę:

• IARC = hazard: sprawdza, czy coś może szkodzić w pewnych okolicznościach.
• JECFA/FDA/EFSA = risk: oceniają, czy szkodzi w realnych ilościach, jakie ludzie faktycznie spożywają.

Po przeglądzie danych JECFA utrzymała ADI dla aspartamu: 0–40 mg/kg m.c./dobę. FDA i inne agencje nie znalazły przekonujących, spójnych dowodów, że przy spożyciu w granicach ADI rośnie ryzyko nowotworów.

Czy są prace sugerujące problem? Tak – pojedyncze duże kohorty, jak np. NutriNet-Santé (2022), raportowały asocjacje między wyższym spożyciem niektórych słodzików (m.in. aspartamu/acesulfamu-K) a wyższym ryzykiem ogółem lub wybranych nowotworów. To jednak obserwacje, obarczone ryzykiem resztkowego mieszania (styl życia, dieta, choroby towarzyszące) i odwróconej przyczynowości. Wniosek naukowy na dziś: sygnały wymagają replikacji w innych populacjach i lepszej kontroli biasów, zanim będzie można mówić o przyczynowości.

Co z tego dla Ciebie?

Jeśli wolisz „dmuchać na zimne” – różnicuj źródła słodkości (nie przywiązuj się do jednego związku) i przede wszystkim ogarnij podstawy diety i stylu życia (masa ciała, warzywa, aktywność, sen, unikanie tytoniu/alkoholu) – bo to czynniki o nieporównywalnie większym wpływie na ryzyko nowotworów!

Kategoria IARC 2B nie oznacza, że typowe użycie aspartamu w diecie „powoduje raka”.

Jeśli korzystasz ze słodzików w ramach ADI i głównie jako zastępstwo cukru, aktualne oceny ryzyka nie wskazują na powody do paniki.

Co naprawdę podnosi ryzyko raka?

Według raportów WHO i World Cancer Research Fund mamy twarde, dobrze udokumentowane czynniki, które naprawdę robią różnicę.

1. Palenie tytoniu
Niepodważalny czynnik ryzyka – nie tylko raka płuc. Szacuje się, że odpowiada nawet za 1/3 wszystkich przypadków raka.

2. Alkohol
Nie ma bezpiecznej dawki – regularne picie zwiększa ryzyko m.in. raka piersi, jelita grubego czy wątroby.

3. Otyłość i nadmiar kalorii
Tkanka tłuszczowa to nie tylko „magazyn energii”, ale też aktywny narząd hormonalny. Chroniczna nadwaga zwiększa ryzyko raka przełyku, trzustki, jelita grubego, piersi (po menopauzie) i wielu innych.

4. Dieta uboga w warzywa/owoce i bogata w przetworzoną żywność
Brak błonnika i antyoksydantów + nadmiar czerwonego/przetworzonego mięsa to czynniki dobrze powiązane z ryzykiem nowotworów jelita grubego.

5. Brak aktywności fizycznej
Regularny ruch (nawet 150 minut tygodniowo) obniża ryzyko wielu nowotworów i poprawia rokowanie po diagnozie.

W porównaniu z tym zestawem, słodziki w granicach ADI to naprawdę drobiazg.

Co z bezpieczeństwem praktycznym? (ADI, wyjątki kliniczne)

ADI (Acceptable Daily Intake) to dopuszczalne dzienne pobranie – ilość danej substancji, którą można przyjmować codziennie przez całe życie, bez zauważalnego ryzyka. I to jeszcze z ogromnym marginesem bezpieczeństwa (zwykle 100× mniejszym niż dawka, która faktycznie mogłaby zaszkodzić w badaniach).

Przykład z życia: aspartam → ADI = 0–40 mg /kg masy ciała /dobę.
Dla osoby ważącej 68 kg to ok. 2700 mg aspartamu, czyli mniej więcej 11 puszek napoju „diet” dziennie. Jasne, nie sugeruję takiej diety – chodzi o pokazanie zapasu skali bezpieczeństwa, a nie nowego challenge’u na TikToku.

Wyjątek kliniczny: osoby z fenyloketonurią (PKU) powinny unikać aspartamu, bo zawiera fenyloalaninę. Dla reszty populacji w granicach ADI – aktualne agencje (FDA, EFSA, JECFA) podtrzymują stanowisko, że jest bezpieczny.

Kiedy słodziki mają sens, a kiedy nie? (praktyczne scenariusze)

Słodziki – w czym są słodziki?

Napoje
– „zero” i „light”
– wody smakowe
– energetyki i ice tea bez cukru

Produkty mleczne i desery
– jogurty light
– puddingi proteinowe
– serki smakowe o obniżonej kaloryczności

Słodycze i przekąski
– batony proteinowe
– gumy do żucia
– tik-taki, pastylki odświeżające
– żelki „bez cukru”

Produkty dla sportowców
– odżywki białkowe
– izotoniki „zero”
– BCAA/EAA w proszku

Przetwory zbożowe i pieczywo specjalne
– niektóre „fit” ciastka
– płatki śniadaniowe z niską zawartością cukru

Przetwory owocowe i warzywne
– dżemy niskosłodzone
– sosy (np. ketchup „zero”, sosy BBQ light)

Produkty dla diabetyków
– ciastka, czekolady, czekoladki „bez cukru”

Farmaceutyki i suplementy
– syropy
– tabletki musujące
– witaminy w formie żelków

Im częściej jadasz tego typu produkty, tym bardziej zwróciłabym uwagę na ich skład i zobaczyła jakimi konkretnie słodzikami są wzbogacane. Przy dużym spożyciu przetworzonej żywności, nawet tej w stylu „fit” istnieje ryzyko przekroczenia bezpiecznych ilości spożycia.

Podsumowanie

Nie demonizuję słodzików, ale też nie sprzedaję ich jako „magicznej pigułki”. To po prostu narzędzie – czasem przydatne, czasem zbędne.

WHO (2023) powiedziało: „nie opieraj odchudzania na słodzikach”. I to jest sensowne – odchudzanie opierasz na diecie i stylu życia, a słodziki to tylko narzędzie pomocnicze, nigdy cel sam w sobie.

Kluczowe: dawka i kontekst.

• Jeśli NNS pomagają Ci zejść z cukru i trzymać deficyt – super.
• Jeśli sprawiają, że utrwalasz potrzebę „wszystko bardzo słodkie”, to znak, że warto popracować nad oswajaniem się z mniej słodnymi smakami (owoce, jogurt naturalny, warzywa).

Internet aż huczy od haseł, że słodziki szkodzą. Na dziś nauka mówi jasno: słodzikom daleko do szkodliwości, ale też nie są cudownym lekiem. Tylko od Ciebie zależy, jak wykorzystasz to narzędzie.

Źródła

1. WHO. Use of non-sugar sweeteners: WHO guideline. Geneva: World Health Organization; 2023.
2. WHO. WHO advises not to use non-sugar sweeteners for weight control in newly released guideline. 15 May 2023.
3. Rostampour K, et al. The effects of non-nutritive sweeteners on energy and macronutrient intake: systematic review and meta-analysis of RCTs. Front Nutr. 2024;11:1475962.
4. Khan TA. Non-nutritive Sweeteners and Health: Reconciling Evidence from RCTs and Observational Studies. Adv Nutr. 2024;15(5):623–636.
5. Tobiassen PAS, et al. Association of replacing sugar-sweetened beverages with low/no-calorie beverages with changes in body mass index: a systematic review and meta-analysis. Obes Rev. 2024;25(5):e13652..
6. IARC, WHO, FAO. Joint statement on aspartame: hazard and risk assessment. Lyon/Rome/Geneva; 14 July 2023.
7. FDA. Aspartame and other sweeteners in food. Updated 27 Feb 2025.
8. Gardner C, et al. Nonnutritive Sweeteners: Current Use and Health Perspectives. Diabetes Care. 2023;46(8):1595–1610.
9. Lohner S, et al. Health outcomes of non-nutritive sweeteners: umbrella review of systematic reviews and meta-analyses. BMJ. 2019;364:k4718.
10. Toews I, et al. Association between intake of non-sugar sweeteners and health outcomes: systematic review and meta-analyses. BMJ. 2019;364:k4718.
11. Mela DJ, et al. Low-calorie sweeteners and glycaemic control: a meta-analysis of randomized controlled trials. Eur J Clin Nutr. 2020;74(9):1340–1350.
12. Rios-Leyvraz M, Montez JM. Health effects of the use of non-sugar sweeteners: a systematic review and meta-analysis. WHO; 2023.
13. Wang QP, et al. Erythritol is associated with incident major adverse cardiovascular events. Nat Med.
14. Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA). Evaluation of certain food additives: eighty-seventh report. WHO Technical Report Series. 2019.
15. U.S. National Cancer Institute. Aspartame and Cancer Questions and Answers.
16. Drewnowski A, et al. Low-calorie sweeteners and weight management: a meta-analysis of randomized controlled trials and prospective cohort studies. Am J Clin Nutr. 2019;109(3):473–490.
17. Harvard T.H. Chan School of Public Health. Aspartame: What you need to know.