Blog

powrót
Wróć
20.10.2022

TOP 5 zasad bezpieczeństwa żywności od EFSA

Dietetyka
--
efsa, lodowka, przechowywanie żywności, współpraca, zasady bezpieczenstwa
efsa zasady bezpieczeństwa

Artykuł opracowany we współpracy z ekspertami Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) w ramach kampanii #EUChooseSafeFood.

Na początek mały apel: bądźmy dla siebie wyrozumiali. W wirze codziennych obowiązków łatwo zapomnieć o nawet najbardziej oczywistych zasadach obchodzenia się z żywnością, co nie oznacza, że jesteśmy nieodpowiedzialnymi bałaganiarzami, tylko że czasami mamy dużo za dużo na głowie. Może po lekturze tego wpisu uda się pamiętać o dobrych nawykach w kuchni trochę częściej?

Dziś przypomnimy 5 podstawowych kroków, które obejmują:

  1. Utrzymanie czystości.
  2. Oddzielanie żywności surowej od ugotowanej.
  3. Dokładne gotowanie potraw.
  4. Utrzymanie żywności w odpowiedniej temperaturze.
  5. Kupowanie świeżej żywności.

Przejdźmy do praktyki!

Zacznijmy od zakupów

  1. Przed zakupem rzuć okiem na etykietę i datę przydatności do spożycia (nie kupuj produktów po terminie).
    1. Najlepiej spożyć przed – data minimalnej trwałości; po przekroczeniu daty produkty nie ulegają zepsuciu, ale może zmienić się ich konsystencja, kolor, smak czy zapach.
    2. Należy spożyć do – bardziej restrykcyjne zalecenie, ponieważ po tej dacie zjedzenie produktów może wywołać negatywne skutki zdrowotne.
  2. Przy zakupie owoców i warzyw zwróć uwagę, czy nie widać na nich śladów pleśni.
  3. Pakując zakupy, oddzielaj warzywa i owoce od chemii gospodarczej, surowego mięsa, owoców morza i jaj.

Ostrożnie z mięsem

Surowe mięso czy ryby to produkty, przy których powinniśmy zachować większą ostrożność, ponieważ:

mięso surowe i ugotowane należy oddzielać
  • surowe mięso nie powinno przebywać poza lodówką dłużej niż 2h lub dłużej niż 1h latem, gdy temperatury przekraczają 30°C,
  • bakterie łatwo mogą przedostać się na inne produkty,
  • rozpryskujące się podczas mycia kropelki wody mogą roznosić bakterie na znaczną odległość – jeśli decydujesz się na mycie mięsa, dokładnie wyczyść sprzęty i powierzchnie mające kontakt z mięsem i wodą, w której było płukane,
  • mięso powinno być poddawane obróbce termicznej, która zapobiega rozwojowi bakterii.

EFSA PRZYPOMINA

Nie używaj tej samej deski, noży do owoców, warzyw i mięsa.

Jeśli nie planujesz spożycia zakupionej żywności w ciągu kilku dni, zamroź ją.

Instrukcja obsługi lodówki

Przyznaję bez bicia – przy wykładaniu zakupów w biegu, umieszczam je losowo, nie zwracając uwagi na wybór półki. To błąd, bo nie lubię marnować jedzenia, a serek wiejski umieszczony na górnej półce lodówki smakuje kiepsko już kilka dni przed końcem daty.

No to przypomnę (sobie też!), że jeśli nie lubimy wyrzucać jedzenia, a tym samym pieniędzy, do śmieci, to trzeba się polubić z rozsądnym zagospodarowaniem lodówki.

Im wyższa półka, tym cieplej:

zasady przechowywania produktów w lodówce
  • najwyższa półka – najcieplejsze miejsce w lodówce, polecane np. na przetwory w słoikach,
  • środkowe półki mają pośrednie temperatury
    • tutaj warto umieścić produkty, które zamierzamy zjeść w ciągu kilku dni, np. sery, wędliny, dania gotowe,
    • unikaj stawiania obok siebie produktów ugotowanych i surowych,
  • najniższe półki są najzimniejszym miejscem w lodówce, to najlepsze miejsce dla produktów o najkrótszej przydatności do spożycia, czyli surowe mięso i ryby,
  • dolne szuflady ze względu na wysoką wilgotność przeznaczone są na świeże warzywa i owoce.
  • półki na drzwiach to najmniej stabilne temperaturowo miejsce w lodówce, trzymaj tu produkty wymagające delikatnego chłodzenia, np. keczup, musztarda, majonez.
zadbaj o bezpieczeństwo żywności: wyższa temperatura w lodówce to większe ryzyko rozwoju bakterii
drzwi lodówki są najmniej stabilne pod kątem temperatury

Lodówkę warto regularnie sprzątać i myć – półki najwygodniej wrzucić do zmywarki i ustawić na najwyższą temperaturę.

nie wkładaj ciepłych potraw do lodówki
mycie lodówki raz w miesiącu to dobry nawyk by poprawić bezpieczeństwo żywności

EFSA PRZYPOMINA

  • Świeże produkty schładzaj jak najszybciej po zakupie.
  • Notuj datę na produktach umieszczanych w zamrażarce.
  • Zamrażaj przed upływem terminu przydatności do spożycia.
  • Nie zamrażaj niczego dwukrotnie.

Trochę pleśni to naprawdę za dużo pleśni

Jeśli nawet na małej części produktu zauważasz podejrzany nalot, biało-niebieskawe plamki, to niestety znak, że trzeba go wyrzucić w całości. Nie pomoże wykrojenie spleśniałego skrawka. Plamka pleśni to objaw, że w całym produkcie występują np. mikotoksyny, które są niebezpieczne dla zdrowia.

To akurat wszyscy wiecie, ale warto wspomnieć, że…

Mycie rąk jest super! A w kontekście rozprzestrzeniania się zatruć pokarmowych może być decydującym czynnikiem wpływającym na bezpieczeństwo żywności.

EFSA PRZYPOMINA

Mycie rąk jest szczególnie ważne:

  • po kontakcie z surowym mięsem, jajami,
  • po dotknięciu zwierząt domowych,
  • po sprzątaniu śmieci,
  • po kaszlu, kichaniu lub wydmuchiwaniu nosa,
  • obowiązkowo: po skorzystaniu z toalety.

Jasne, dużo zależy od producentów, firm zajmujących się logistyką, warunków przechowywania jedzenia przez sklepy, ale od momentu zakupu odpowiedzialność za bezpieczeństwo żywności spada już na nas, konsumentów. Czyste ręce, kuchnia, sprzęty, to podstawy, o które warto dbać.

Autor wpisu

Monika Ciesielska

Dietetyczka, psychodietetyczka, promotorka "Pozytywnego odchudzania", autorka bestsellerów: książki "Bez liczenia i ważenia" oraz Diet z marketów.