Ryż na sypko – jak ugotować ryż bez woreczka?

Gotujesz ryż w woreczku? Można to zrobić lepiej, czyli ugotować ryż bez woreczka i to na sypko!

Gotowanie ryżu bez woreczka może wydawać się trudnym zadaniem, ale nic bardziej mylnego! Wystarczy kilka kroków, potem trochę czasu oczekiwania i można zajadać się ryżem w wielu potrawach, na jakie tylko masz ochotę.

Wersji ryżu jest naprawdę sporo, ale dzisiaj zajmiemy się jedynie trzema odmianami: basmati, parabolicznym i brązowym.

Po co gotować ryż bez woreczka?

Część osób może pewnie nawet nie wyobrażać sobie, że ryż można ugotować inaczej niż bez woreczka. A można! I bardzo polecam ten sposób. W mojej opinii, jak już raz ugotuje się go w ten sposób, to taki z woreczka już nie smakuje tak dobrze 😉

Zalety gotowania ryżu bez woreczka:

• mniejsze zużycie plastiku przy kupowaniu ryżu luzem, bez woreczków,
• wychodzi taniej, gdy kupujesz go w większych opakowaniach, bez woreczka,
• ten sam czas gotowania, co gotowania w woreczku,
• możesz ugotować tyle ryżu ile chcesz, a nie tyle ile „dyktują” woreczki,
• jest równie smacznie, jak nie lepiej ;),
• wartości odżywcze z ryżu (szczególnie brązowego) nie “uciekają” nam do wody, którą potem wylewasz,
• można trochę ograniczyć narażenie na BPA* pod wpływem wysokiej temperatury w trakcie gotowania ryżu w woreczku.

* BPA (bisfenol A) to substancja wykorzystywana do produkcji na przykład pojemników do przechowywania żywności, butelek wielokrotnego użytku, puszek z żywnością i napojami itd. Ma strukturę zbliżoną do ludzkich estrogenów (hormonów płciowych) i dzięki temu może wchodzić w interakcje z układem hormonalnym. Od jakiegoś czasu dyskutuje się na temat dokładnej oceny zagrożeń dla zdrowia związanych z obecnością bisfenolu A (BPA) w środkach spożywczych, ponieważ istnieje wiele przesłanek, że związek ten może zaburzać m.in. pracę układu rozrodczego, odpornościowego i gospodarki hormonalnej organizmu. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) na podstawie nowych badań naukowych obniżył niedawno TDI (tolerowane dzienne spożycie) BPA z 4 miligramów na kilogram masy ciała do 0,2 nanogramów na kilogram masy ciała. Pod kątem temperatury i podgrzewania plastikowych woreczków z kaszą/ryżem, to niektórzy autorzy sugerują, że wyższa temperatura jest istotnym czynnikiem wpływającym na migrację bisfenolu A do produktu [1, 2, 3, 4].

Nawet jeśli kupujesz ryż w opakowaniach, gdzie ziarenka są w woreczkach, warto je wysypać do gotowania. Nie musisz gotować od razu całej zawartości woreczka. Możesz ugotować tyle ile chcesz. Taki woreczek potem można zamknąć klipsem/spinaczem/gumką recepturką i wykorzystać na później. Przechowuj w suchym miejscu, tak jak i resztę takich produktów.

Jak ugotować ryż basmati na sypko?

1. Odmierz ilość ryżu basmati, którą chcesz ugotować.
2. Przepłucz ryż dokładnie na sitku pod bieżącą wodą, aby pozbyć się drobnych zanieczyszczeń i skrobi.
3. Przełóż go do garnka/rondelka.
4. Odmierz wodę do ugotowania ryżu. Ogólna proporcja to 1:1,3, czyli np. na jedną szklankę ryżu przypada 1,3 szklanki wody; na 100 g ryżu przypada 130 g wody itd. Dodaj szczyptę soli.
5. Zalej ryż wodą (może to też być wrzątek, będzie szybciej). Dodaj szczyptę soli.
6. Przykryj pokrywką i zostaw. Gdy woda zacznie bulgotać, zmniejsz moc palnika i ustaw minutnik na 10 minut. Nie mieszaj ryżu.
7. Po tym czasie zostaw ryż pod przykryciem na kolejne 5 minut. I gotowe!

Jak ugotować ryż paraboliczny na sypko?

1. Odmierz ilość ryżu parabolicznego, którą chcesz ugotować.
2. Przepłucz ryż dokładnie na sitku pod bieżącą wodą, aby pozbyć się drobnych zanieczyszczeń i skrobi.
3. Przełóż go do garnka/rondelka.
4. Odmierz wodę do ugotowania ryżu. Ogólna proporcja to 1:2, czyli np. na jedną szklankę ryżu przypadają 2 szklanki wody; na 100 g ryżu przypada 200 g wody itd. Dodaj szczyptę soli.
5. Zalej ryż wodą (może to też być wrzątek, będzie szybciej). Dodaj szczyptę soli.
6. Przykryj pokrywką i zostaw. Gdy woda zacznie bulgotać, zmniejsz moc palnika i ustaw minutnik na 10-12 minut. Nie mieszaj ryżu.
7. Po tym czasie zostaw ryż pod przykryciem na kolejne 5 minut. I gotowe!

Jak ugotować ryż brązowy na sypko?

1. Odmierz ilość ryżu brązowego, którą chcesz ugotować.
2. Przepłucz ryż dokładnie na sitku pod bieżącą wodą, aby pozbyć się drobnych zanieczyszczeń i skrobi.
3. Przełóż go do garnka/rondelka.
4. Odmierz wodę do ugotowania ryżu. Ogólna proporcja to 1:3,5*, czyli np. na jedną szklankę ryżu przypadają 3,5 szklanki wody; na 100 g ryżu przypada 350 g wody itd. Dodaj szczyptę soli.
5. Zalej ryż wodą (może to też być wrzątek, będzie szybciej). Dodaj szczyptę soli.
6. Przykryj pokrywką i zostaw. Gdy woda zacznie bulgotać, zmniejsz moc palnika i ustaw minutnik na 30 minut. Nie mieszaj ryżu.
7. Po tym czasie zostaw ryż pod przykryciem na kolejne 10 minut. I gotowe!

* Ale warto to kontrolować w trakcie gotowania. Ryż brązowy jest dość specyficzny, więc może się okazać, że wyjątkowo Twój ryż będzie potrzebował trochę więcej wody. Jeśli chcesz, możesz też zagotować większą ilość wody w rondelku np. na 100 g ryżu – 600 g wody, wsypać do niej przepłukany na sitku ryż, gotować przez 30 minut, a następnie odsączyć go z nadmiaru płynu na sitku.

Szukasz pomysłów na dania z ryżem? Koniecznie sprawdź przepis na kurczaka curry z warzywami w mleczku kokosowym.

Bez woreczków można ugotować również wszystkie kasze! Smakują dla mnie o wiele lepiej ugotowane solo niż w woreczku. Warto spróbować i samemu się przekonać.

Coś dla fanów ryżu, czyli ryżowar!

Ryżowar to urządzenie do przygotowywania ryżu (choć nie tylko!). Jest łatwy w obsłudze i jeśli tylko wsypiesz odpowiednią ilość ryżu i wody, sam przygotuje idealny ryż, a potem jeszcze podtrzyma jego temperaturę przez kilka godzin.

Ryżowar odpowiednio podgrzewa wodę i tworzy parę wodną, zapewniając równomierne gotowanie ryżu bez konieczności kontrolowania i mieszania. Przygotowany ryż jest ugotowany na sypko. Przygotujesz w nim też płatki owsiane, dania mleczne i zupy, a niektóre modele pozwalają także ugotować warzywa na parze. Nic się nie przypala do ścianek, a Ty nie musisz sprawdzać czasu gotowania i tego, czy przypadkiem nie przypala Ci się garnek na kuchence. Fajnie co? 😉

A Ty jak gotujesz ryż? W woreczku czy bez? A może z pomocą ryżowara? 🙂

Źródła

1. EFSA Panel on Food Contact Materials, Enzymes and Processing Aids (CEP), Lambré C, Barat Baviera JM, et al. Re-evaluation of the risks to public health related to the presence of bisphenol A (BPA) in foodstuffs. EFSA J. 2023;21(4):e06857.
2. Ginter-Kramarczyk D, Zembrzuska J, Kruszelnicka I, Zając-Woźnialis A, Ciślak M. Influence of Temperature on the Quantity of Bisphenol A in Bottled Drinking Water. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2022; 19(9):5710.
3. Ma Y, Liu H, Wu J, et al. The adverse health effects of bisphenol A and related toxicity mechanisms. Environ Res. 2019;176:108575.
4. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA). Bisfenol. [Dostęp: 2 lutego 2024]. Dostępne: https://www.efsa.europa.eu/en/topics/topic/bisphenol